Eru eldri borgarar óvitar?

Vasklegir eldri borgarar

Það er furðulega sterk hneigð í íslensku samfélagi að líta á gamalt fólk nánast sem óvita sem þurfi að hafa stöðuga gát á svo þeir fari sér ekki að vo...

Það er furðulega sterk hneigð í íslensku samfélagi að líta á gamalt fólk nánast sem óvita sem þurfi að hafa stöðuga gát á svo þeir fari sér ekki að voða. Þannig finnast einstaklingar sem skotra stöðugt áhyggjuaugum til gamla fólksins og telja brýnt að hafa vit fyrir því og helst geyma það á stofnun þar sem ekkert ónæði stafi af því. Nú er samt svo að gamalt fólk hefur yfirleitt sjálfstæðan vilja og á ekki í erfiðleikum með að mynda sér skoðanir. Það þarf ekki stöðugt að taka ákvarðanir fyrir þetta fólk eins og það sé ómálga börn heldur á það, eins og aðrir fullorðnir, rétt á því að velja úr sem flestum möguleikum. Ellin á ekki að verða til þess að fólk sé sett á geymslustað þar sem er komið fram við það eins og það sé úr sér gengið eintak af manneskju sem sé búin að glata öllum sjálfstæðum vilja og því þurfi að hugsa fyrir hana. Eins og aðrir þarf gamalt fólk hæfilegan frið til að fá að vera það sjálft.

Nú eru deilur um það hvort rétt sé að heimila sölu á áfengi á veitingastað á Hrafnistu. Það er alveg dæmigert fyrir íslenska umræðu að hópur manna skuli rísa upp vegna þessarar hugmyndar og góla af angist yfir því að gömlu fólki verði heimilað að kaupa sér rauðvínsglas á veitingastað á dvalarheimilinu þar sem það býr. Þessi vælandi hópur, sem segist bera hagsmuni eldri borgara fyrir brjósti, dregur síðan upp hrollvekjandi mynd af útúrdrukknum og afvelta gamlingjum skapandi alls kyns vandræði á viðkomandi dvalarheimili. Semsagt: allsherjar sukk og svínarí.

Það var leitt að sjá forstjóra Hrafnistu viðurkenna í kvöldfréttum sjónvarps að hann hefði að sumu leyti fengið bakþanka vegna harðrar gagnrýni á fyrirhugaða vínsölu til vistmanna. Svo virðist sem alls kyns þrýstihópar geti haldið fram hvaða vitleysu sem er og haft áhrif vegna þess að of margir þola ekki gagnrýni og hætta jafnvel við ágætar fyrirætlanir sínar af því öðrum líkar þær ekki. Bulli á annaðhvort að svara fullum hálsi eða láta eins og maður viti ekki af því. Síst af öllu eiga menn að láta kverúlanta ráða för. Það var því hressandi að heyra þetta sama kvöld í tveimur eldri borgurum sem hafa fengið nóg af bullinu og mótmæla því kröftuglega. Á skjáinn birtist eldri kona, vistmaður á Hrafnistu, greinilega mikill kvenskörungur, sem mislíkaði að talað væri til eldra fólks eins og stöðugt þyrfti að passa það. Hún sagðist hafa verið húsmóðir í um sjö áratugi og taldi það sjálfsagðan hlut að geta boðið gestum sínum upp á rauðvín með steikinni, eins og hún hefði gert áður í húsmóðurhlutverkinu. Annar eldri borgari, fyrrverandi sjómaður, tjáði sig svo í fréttatíma á annarri sjónvarpsstöð um bann við neftóbaki og sagðist alfarið vera á móti boðum og bönnum. Það var einkar ánægjulegt að heyra í fulltrúum gamla fólksins sem töluðu svo hressilega gegn forræðishyggjunni. Megum við sem flest verða jafn vasklegir eldri borgarar.

kolbrun@mbl.is